Jak zapewnić właściwą opiekę osobom przewlekle chorym i niesamodzielnym?

Budowa systemu opieki długoterminowej, zapewniającego godną starość osobom niesamodzielnym oraz wsparcie opiekującym się nimi rodzinom, jest jednym z najważniejszych zadań, które stoją przed rządem i samorządami lokalnymi w obliczu szybko starzejącego się polskiego społeczeństwa. Jak mu sprostać? 

Na to i wiele innych pytań będą starali się odpowiedzieć uczestnicy konferencji "Opieka długoterminowa w Polsce - dzisiaj i jutro" organizowanej przez Koalicję "Na pomoc niesamodzielnym". Odbędzie się ona w dniach 26-27 listopada w hotelu Novotel Warszawa Centrum w Warszawie i ma zapoczątkować publiczną debatę nad stanem i przyszłością opieki długoterminowej w Polsce.

- Chcemy, aby była to debata oparta na rekomendacjach kierunków zmian zawartych w raporcie przygotowywanym na zlecenie naszej Koalicji przez zespół ekspertów pod kierunkiem prof. Piotra Błędowskiego ze Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie - podkreśla dr Elżbieta Szwałkiewicz, prezes zarządu Koalicji "Na pomoc niesamodzielnym". - Mamy nadzieję, że konferencja przybliży nas do odpowiedzi na szereg ważnych pytań, w tym między innymi: Czy wiemy, kogo dotyczy opieka długoterminowa? Jak powinny rozkładać się obowiązki organizacji i finansowania opieki długoterminowej między rządem a samorządem? Jak zorganizować opiekę domową po powrocie osoby niesamodzielnej ze szpitala? Jak dopasować normy zatrudnienia w opiece długoterminowej do realnych możliwości państwa i społeczeństwa? - wymienia dr Elżbieta Szwałkiewicz.

Koalicja "Na pomoc niesamodzielnym" od początku swojego istnienia, tj. od 2014 roku, działa na rzecz zainicjowania systemowych zmian w opiece nad osobami niesamodzielnymi oraz rozwoju i profesjonalizacji środowiskowego wsparcia.

- Jesteśmy zdania, że dla ogólnie pojmowanego bezpieczeństwa osób niesamodzielnych i jakości ich życia niezwykle ważne jest, żeby świadczone im usługi pomocowe i opiekuńcze były standaryzowane, koordynowane, nadzorowane i poparte stabilnymi źródłami finansowania. Zależy nam również na tym, aby polskie społeczeństwo przygotować na zapowiadane zmiany demograficzne i uświadomić skalę tych zmian - tłumaczą przedstawiciele Koalicji.

Starzejące się społeczeństwo to prawdziwe wyzwanie dla władz i całego społeczeństwa

Według autorów raportu przygotowywanego na zlecenie Koalicji "Na pomoc niesamodzielnym", wydłużanie się czasu dalszego trwania życia, które należy uznać za jedno z największych osiągnięć dwudziestowiecznej medycyny, połączone ze znacznym spadkiem liczby urodzeń, spowodowało znaczące zmiany w globalnej demografii.

W Polsce te zmiany będą wyjątkowo dramatyczne, bo polskie społeczeństwo starzeje się w najszybszym tempie w Europie. Zgodnie z prognozą Głównego Urzędu Statystycznego, w 2035 r. osoby w wieku 65 lat i więcej będą stanowiły 24,5% populacji naszego kraju, a w 2050 roku już 32,7%. To ogromny wzrost, jeśli wziąć pod uwagę, że w 2018 roku osób w wieku 65+ było „tylko” około 18,2%. Jedna trzecia populacji naszego kraju za 30 lat będzie w wieku poprodukcyjnym.

Jednak najistotniejsze z punktu widzenia stanu zdrowia i samodzielności seniorów jest dynamicznie postępujący proces podwójnego starzenia się populacji, czyli szybki wzrost odsetka osób w wieku 80 lat i więcej. W jaki sposób zapewnić im opiekę, która z jednej strony uwzględni oczekiwania zainteresowanych, a z drugiej możliwości państwa?

- Nasz raport zawiera opis doświadczeń czterech krajów europejskich (Czech, Niemiec, Szwecji i Włoch). Między innymi bazując na ich doświadczeniach, przygotowujemy propozycje rozwiązań, na podstawie których można będzie skonstruować nowoczesny, kompleksowy system opieki długoterminowej w Polsce - mówi prof. Piotr Błędowski.

Najwyższy czas na zmiany w opiece długoterminowej

Raport przygotowany przez ekspertów pod kierunkiem prof. Błędowskiego zostanie zaprezentowany podczas dwudniowej konferencji "Opieka długoterminowa w Polsce - dzisiaj i jutro" w Warszawie.

Jej efektem, jak zapewnia dr Elżbieta Szwałkiewicz, prezes zarządu Koalicji "Na pomoc niesamodzielnym", będzie dokument, który stanie się fundamentem do prowadzenia dalszej debaty nad opieką długoterminową w Polsce.

- Termin konferencji nie jest przypadkowy. Jesteśmy na początku nowej kadencji parlamentu, w trakcie wyłaniania nowego rządu, dla którego opieka długoterminowa już teraz stanowi jedno z największych wyzwań. Nie będzie to jednak wyzwanie jedynie na najbliższe cztery lata. Dlatego zależy nam, aby do dyskusji zaprosić wszystkie reprezentowane w parlamencie siły polityczne, bo to, co zaczniemy tworzyć teraz, trzeba będzie w sposób świadomy rozwijać w kolejnych latach. Nie zdołamy tego zrobić bez praktycznej wiedzy i doświadczenia interesariuszy: świadczeniodawców, profesjonalistów medycznych i socjalnych, płatników, producentów i dystrybutorów sprzętu wspomagającego i wreszcie świadczeniobiorców oraz ich bliskich. Stąd nasza decyzja, aby zapewnić możliwie szeroką reprezentację wszystkich istotnych środowisk na konferencji - podkreśla Tomasz Michałek, dyrektor biura zarządu Koalicji "Na pomoc niesamodzielnym".

Prezes Elżbieta Szwałkiewicz dodaje: - Liczymy, że nowy parlament w możliwie krótkim czasie umożliwi nam prezentację dokumentu, który powstanie po konferencji. Posłowie i senatorowie powinni bliżej zapoznać się z tą skomplikowaną materią, zanim nadejdzie czas podejmowania decyzji. Naszym wspólnym celem powinna być poprawa sytuacji życiowej ogromnej rzeszy osób przewlekle chorych i niesamodzielnych. Ta poprawa jest warunkowana adekwatnym do kosztów finansowaniem, które umożliwi rozwój rynku usług i podniesie rentowność działalności gospodarczej mającej związek z funkcjonowaniem tej grupy pacjentów i podopiecznych.