Rzecznik Praw Pacjenta podsumował ostatnie dwa lata pracy

Sejmowa Komisja Zdrowia przyjęła Sprawozdanie dotyczące przestrzegania praw pacjenta na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w 2019 roku. - Wpłynęło do nas ponad 86 tysięcy sygnałów o naruszeniu praw pacjenta. Bardzo się cieszę, że świadomość społeczna rośnie. Każdy powinien znać swoje prawa, dlatego jednym z naszych priorytetów jest edukacja - podkreślił Bartłomiej Chmielowiec, Rzecznik Praw Pacjenta.

Jak wynika ze sprawozdania, wciąż największym problemem pacjentów jest dostęp do świadczeń medycznych. Warto jednak podkreślić, że poprawiła się sytuacja w obszarze dostępu do dokumentacji medycznych.

Bardzo ważnym uprawnieniem Rzecznika Praw Pacjenta jest postępowanie w sprawie praktyk naruszających zbiorowe prawa pacjenta. - Korzystamy z tego uprawnienia wszędzie tam, gdzie uważamy, że dochodzi do zbiorowego łamania praw pacjentów. Zalecenia RPP w takich sprawach są natychmiast wykonywane. Od 2017 r. do 2020 r. wydaliśmy 242 takie decyzje. Tylko jedna została prawomocnie uchylona przez sąd - zaznaczył Bartłomiej Chmielowiec.

Rzecznik Praw Pacjenta może także wytoczyć w imieniu pacjenta sprawę z powództwa cywilnego i domagać się odszkodowania lub wziąć udział w takim postępowaniu. - W 2019 r. toczyło się ponad 40 spraw, w których braliśmy udział, podjęliśmy też 21 nowych spraw, w ubiegłym roku kolejnych 40. Chcemy aktywnie wspierać pacjentów także w tym obszarze - tłumaczył Bartłomiej Chmielowiec.

W pracy Rzecznika Praw Pacjenta niezwykle istotna jest współpraca z organizacjami pozarządowymi działającymi na rzecz pacjentów. W 2019 roku Bartłomiej Chmielowiec zaproponował utworzenie Rady Organizacji Pacjentów, składającej się z organizacji pozarządowych reprezentujących głos środowiska pacjentów. Członkiem Rady została również Koalicja "Na pomoc niesamodzielnym". Powołano też trzy organy doradcze Rzecznika Praw Pacjenta, zajmujące się m.in. standardami postępowania w terapiach medycznych stosowanych w okresie kończącego się życia. Praca drugiego organu doradczego dotyczy kwestii przeciwdziałania dyskryminacji osób chorych na otyłość. Swoją działalność rozpoczęła także Rada Młodych Ekspertów z zakresu zdrowia psychicznego.

Jednym z priorytetowych obszarów działania Rzecznika Praw Pacjenta w 2020 roku była pandemia COVID-19. Biuro Rzecznika przeprowadziło szereg licznych interwencji i inicjatyw, mających na celu poprawę jakości opieki nad pacjentami wzmocnienia przestrzegania ich praw, dostępności i bezpieczeństwa. Do najważniejszych należały m.in. zwiększenie liczby kanałów komunikacyjnych, usprawnienie obsługi pacjenta, poprawa dostępności świadczeń medycznych i działania wspomagające standaryzację świadczeń okołoporodowych.

Ważnym elementem działań Biura Rzecznika Praw Pacjenta było uruchomienie infolinii onkologicznej, dzięki której  pacjenci z podejrzeniem choroby nowotworowej mogli uzyskać informacje dotyczące kolejnych kroków w procesie leczenia.

W 2020 roku przy Rzeczniku Praw Pacjenta powołano 3 organy doradczo-opiniodawcze.

Rada Organizacji Pacjentów, do której należy ponad 80 organizacji, w tym Koalicja "Na pomoc niedzielnym", skupia swoją działalność na analizie sytuacji i potrzeb pacjentów, postulowaniu oraz inicjowaniu zmian w systemie opieki zdrowotnej.

Z kolei zadaniem Rady Ekspertów jest formułowanie propozycji zmian najkorzystniejszych dla systemu ochrony zdrowia. Rada opracowała m.in. rekomendacje dotyczące opieki nad pacjentami podczas pandemii, które zostały przekazane do Ministerstwa Zdrowia. Na początku 2021 roku ukażą się także zalecenia w obszarze opieki nad osobami starszymi.

Nowym organem doradczym jest Rada Dyrektorów Szpitali, w ramach której dyskutowane będą problemy pacjentów w perspektywie organizacyjnych możliwości ochrony zdrowia.

Wypracowano i przyjęto Strategię Rzecznika Praw Pacjenta na lata 2020-2023, w której ujęto najważniejsze cele Biura Rzecznika Praw Pacjenta w zakresie bezpieczeństwa, wsparcia oraz edukacji pacjentów.

W 2020 roku najczęściej zgłaszane do Biura Rzecznika problemy dotyczyły długiego okresu oczekiwania na konsultację, braku możliwości zarejestrowania się z powodu ograniczeń w kontakcie z placówkami, odwoływanego leczenia szpitalnego czy zaniku świadczeń w zakresie rehabilitacji. Przedmiotem wielu działań Biura Rzecznika Praw Pacjenta były skargi na tzw. opłaty sanitarne w podmiotach leczniczych, szczególnie w obszarze stomatologii. Rzecznik zwracał także uwagę na niewydolność służb sanitarnych i niewystarczający nadzór epidemiczny. 

Rzecznik Praw Pacjenta wielokrotnie interweniował w zakresie udzielania teleporad w podmiotach podstawowej opieki zdrowotnej oraz w sytuacjach ograniczenia świadczeń medycznych zarówno w POZ, AOS i szpitalach.

Rozpoczęto współpracę z pełnomocnikami ds. pacjenta - w grudniowym spotkaniu wzięło udział ok. 240 uczestników, dzięki czemu szpitale dostały realne wsparcie, a działania mające na celu poprawę opieki nad pacjentami były koordynowane i ujednolicane.

Ważnym obszarem, w którym stanowisko zajął RPP, była opieka okołoporodowa w warunkach tzw. porodów rodzinnych, a także metody ukończenia ciąży i porodu pacjentek z rozpoznaniem lub podejrzeniem COVID-19. Podnoszony był również problem izolacji dziecka od matki. Po interwencji RPP, zaktualizowano wytyczne z zakresu opieki okołoporodowej. 

Rzecznik Praw Pacjenta przedstawił liczne propozycje legislacyjne, wynikające z analizy sytuacji i problemów w realizacji praw pacjenta w związku z epidemią COVID-19, w tym m.in.:

• umożliwienie dostępu do dokumentacji medycznej pacjenta, który jest nieprzytomny i przebywa w szpitalu.
• wprowadzenie do polskiego systemu prawnego instytucji kuratora medycznego, wyznaczanego przez sąd, w celu wyrażania zgody na leczenie nieprzytomnego pacjenta,
• funkcjonowanie wojewódzkich komisji do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych,
• rozszerzenie zadań ustawowych Rzecznika Praw Pacjenta w celu jeszcze szerszego wsparcia pacjentów oraz ich bliskich.

Źródło: www.gov.pl