Świadczenie wspierające 2024: ile wynosi, jakie warunki?

ZUS już wypłaca nowe świadczenie dedykowane osobom niezdolnym do samodzielnej egzystencji, posiadającym orzeczenie o niepełnosprawności. Można otrzymać do 4 tys. zł miesięcznie bez względu na dochód. Komu i na jakich warunkach przyznawane jest świadczenie w 2024 roku?

Co to jest świadczenie wspierające?

Podstawowym celem świadczenia jest udzielenie osobom posiadającym orzeczenie o niepełnosprawności pomocy finansowej służącej częściowemu pokryciu wydatków związanych z zaspokojeniem szczególnych potrzeb życiowych.

Świadczenie wspierające dedykowane jest osobom niesamodzielnym (niezdolnym do samodzielnej egzystencji), które:

• posiadają orzeczenie o niepełnosprawności,
• ukończyły 18 lat,
• mieszkają w Polsce,
• posiadają decyzję Wojewódzkiego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności (WZON), w której poziom potrzeby wsparcia określono na poziomie minimum 70 pkt.

Jakie dokumenty są potrzebne by dostać świadczenie wspierające?

Jak wskazujemy powyżej należy mieć status osoby z niepełnosprawnością. Niezbędne jest tego potwierdzenie przez dokument:

• orzeczenia o niepełnosprawności i jej stopniu - wydanego przez zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności,
• orzeczenia o niezdolności do pracy lub orzeczenia o niezdolności do samodzielnej egzystencji - wydanego przez lekarzy orzekających w ZUS,
• orzeczenia o inwalidztwie - wydanego przed wrześniem 1997 r. przez komisje lekarskie do spraw inwalidztwa i zatrudnienia,
• orzeczenia wydanego przez inny organ, np. Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS).

Dodatkowo warunkiem jest otrzymanie pozytywnej decyzji Wojewódzkiego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności i odpowiednia liczba punktów określająca poziom potrzeby wsparcia.

Ile zł można otrzymać w ramach świadczenia wspierającego?

Wysokość świadczenia zależy od liczby punktów ustalonych przez WZON dla danej osoby.

Kto dostanie świadczenie wspierające już w 2024 r., a kto musi zaczekać?

• osoby, które mają od 87 do 100 pkt w decyzji WZON, mogą ubiegać się o świadczenie od 2024 r.,
• osoby, które mają od 78 do 86 pkt, mogą ubiegać się o świadczenie od 2025 r.,
• osoby, które mają od 70 do 77 pkt, mogą ubiegać się o świadczenie od 2026 r.

Uwaga: harmonogram ten nie dotyczy osób z niepełnosprawnością, na które ich opiekunowie 1 stycznia 2024 r. lub później pobierali świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy albo zasiłek dla opiekuna. Wtedy warunek uzyskania co najmniej 70 punktów nie obowiązuje. 

Jak otrzymać świadczenie wspierające? Formalności krok po kroku

KROK 1:
Złóż wniosek o wydanie decyzji do WZON

Złóż wniosek o wydanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia do wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności (WZON) właściwego ze względu na miejsce stałego pobytu.

Wniosek taki składa się go w formie elektronicznej albo papierowej.

Wniosek powinien zostać wypełniony według ustalonego wzoru, a dołączyć do niego należy:

• kwestionariusz samooceny trudności w zakresie wykonywania czynności związanych z funkcjonowaniem,
• kopię orzeczenia o niepełnosprawności,
• dokument potwierdzający status opiekuna prawnego, kuratora osoby z niepełnosprawnością lub osoby reprezentującej ośrodek pomocy społecznej lub centrum usług społecznych (jeśli dotyczy),
• upoważnienie do reprezentowania pełnoletniej osoby z niepełnosprawnością (jeśli dotyczy).

Ocena poziomu wsparcia może być przeprowadzana przez członków zespołu w miejscu zamieszkania osoby ubiegającej się o decyzję (lub innym wcześniej uzgodnionym).

KROK 2

Kiedy otrzymasz ostateczną decyzję WZON o potrzebie wsparcia, masz 3 miesiące na złożenie do ZUS wniosku o przyznanie świadczenia wspierającego. To ważne, bo "pozytywna" decyzja wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności nie oznacza, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych uruchomi wypłaty z automatu.

Wniosek możesz złożyć wyłącznie drogą elektroniczną przez:

• Platformę Usług Elektronicznych (PUE) ZUS,
• portal Emp@tia,
• bankowość elektroniczną.

Jak wygląda formularz do oceny potrzeb osoby z niepełnosprawnością i wysokości świadczenia wspierającego?

Poniżej znajduje się link do wzoru formularza, który wypełni zespół ds. orzekania o niepełnosprawności, określając poziomy wsparcia przy świadczeniu wspierającym. We wniosku jest zawarta punktacja, od której zależy czy kiedy i jakiej wysokości świadczenie zostanie wypłacone. Przepisy zawierają formularz i listę 32 czynności - od wyników "testu" sprawności i samodzielności zależy przyznanie świadczenia.

Chodzi o czynności związane z obszarami codziennego funkcjonowania brane pod uwagę przy ustalaniu potrzeby wsparcia. Na liście są wpisane czynności obejmujące:

• zmianę pozycji ciała;
• poruszanie się w znanym środowisku;
• poruszanie się w nieznanym środowisku;
• sięganie, i chwytanie i manipulowanie przedmiotami użytkowymi; przemieszczanie się środkami transportu;
• klasyfikację docierających bodźców; przekazywanie informacji innym osobom;
• prowadzenie rozmowy;
• opanowanie nowej umiejętności praktycznej;
• koncentrowanie się na czynności;
• korzystanie z urządzeń i technologii służących z korzystania z informacji i porozumiewania się;
• mycie i osuszanie całego ciała;
• mycie i osuszanie rąk i twarzy;
• pielęgnowanie poszczególnych części ciała;
• troskę o własne zdrowie;
• korzystanie z toalety;
• ubieranie się;
• jedzenie i picie;
• stosowanie zalecanych środków terapeutycznych;
• realizowanie wyborów i decyzji;
• pozostawanie w domu samemu;
• nawiązywanie kontaktów;
• kontrolowanie własnych zachowań i emocji;
• utrzymywanie kontaktów z bliskimi;
• tworzenie bliskich relacji z innymi osobami;
• kupowanie artykułów codziennej potrzeby;
• przygotowywanie posiłków;
• dbanie o dom i ubrania;
• dokonywanie transakcji finansowych;
• rekreację i organizację czasu wolnego;
• załatwianie spraw urzędowych;
• realizowanie dziennego rozkładu zajęć.

Tabela do oceny samodzielności i potrzeb osoby z niepełnosprawnością jest w Dzienniku Ustaw TUTAJ.

Ile jest czasu na złożenie wniosku o świadczenie wspierające?

Jeśli osoba ubiegająca się o świadczenie wspierające złoży wniosek o wypłatę świadczenia w ciągu 3 miesięcy od decyzji WZON, to dostanie świadczenie, z wyrównaniem od dnia, od wydania tej decyzji. Jeśli wniosek zostanie złożony po tym terminie, świadczenie zostanie przyznane od miesiąca złożenia wniosku - informuje ZUS.

Świadczenie wspierające a praca

Świadczenie wspierające nie zależy od dochodu, więc teoretycznie można podjąć pracę,  jeżeli pozwala na to stan zdrowia. Jest również nieoskładkowane, zwolnione z podatku dochodowego i wolne od egzekucji komorniczej.

Kto nie dostanie pieniędzy ze świadczenia wspierającego?

Świadczenie nie należy się, jeśli osoba przebywa: w domu pomocy społecznej, rodzinnym domu pomocy, zakładzie opiekuńczo-leczniczym, zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym, placówce zapewniającej całodobową opiekę osobom z niepełnosprawnością, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku, o której mowa w przepisach o pomocy społecznej, zakładzie karnym, zakładzie poprawczym, areszcie śledczym albo w schronisku dla nieletnich.

Źródło: www.cowzdrowiu.pl